Ձկնաբուծարանների հիգենայի սկզբունքները
Հիմնական դրույթներ
• Համապատասխան ջուր և տարածք
• Համապատասծան գծագիր
• Հիգենական օպտիմալ ղեկավարում
Biosecurity
• Ձկների պաշտպանություն վարակիչ տարրերից
• Թարմացված լինել
• ծանոթ լինել հիգենայի խնդիրների հետ
• Հետևել հիգենայի խորհուրդները
Վարակիչ օբյեկտներ կամ նյութեր
• աչքերով ձու
• ձկան թրթուր
• անչափահաս ձուկ
• Սերմացու ձուկ
• Մարդկանց ջրի և սննդի աղտոտում
• Կենդանիներ
• Սարքավորումներ
• Գործիքներ
• Արողծ տեսքով հիվանդ ձկներ
Հիվանդության բուն պատճառները
• Տեր (բջիջ, մարմին, կենդանի)
• Միջավայր
• շրջակա միջավայրի գործոնները
(Հիվանդություն= պաթոգեն + Տեր + միջավայր)
Պաթոգեն – Տեր
• Պաթոգենով վարակման հակված կենդանի
Միջավայրի գործոններ – պաթոգեն
·Ջուր
· pH
· հիմնայինություն
· Ամմոնիակ
·Անթափանցիկություն
·աղիություն
·Ածխածնի երկօքսիդ
·Ծանր մետաղներ
·կարծրություն
·թթվածին
·նիտրատ
·նիտրիտ
·ջերմաստիճան
Պաթոգեն – Անհրաժեշտ գործոններ
• ձկան կղանք
• սննդակարգ
• ջրիմուռներ
• ջրային բույսեր
• քայքայված մնացորդներ
Պաթոգեն – փոխանցման ուղիներ
• Ա- Ջուր
• Բ- Ձուկ
• Գ- Կրողներ
• Դ- Վեկտորներ
• Ե- Սնունդ
Պաթքգեն – փոխանցման ուղիներ – ջուրը և ձուկը
• Հիվանդության տարածման աղբյուրը
• Ձկի տեղափոխման բաքի ջուրը
• Վերադարձային ջուրը
• Ավազանների ջրերի խառնումը
• խոշոր ձկների կղանքները
• հիվանդ և սատկած ձկներ
Պաթոգեն – փոխանցման ուղիներ – վեկտորներ
· Վիրուսների և բակտերիաների կենդանական վեկտորներ, օրինակ՝- Արգուլուս (ձկան մանր ոճիլ)
· Տզրուկներ (արյան մակաբույծներ և բակտերիաներ)
· Ձկնաորս և ջրային թռչուններ
· Անձնակազմի ձեռքերը
Պաթոգեն – փոխանցման ուղիներ – վեկտորներ
• Ֆոմիտներ – անշունչ օբյեկտներ
• Սարքավորումներ
• Դույլեր
• ձկնորսական ցանց
• Սիֆոնային խողովակներ
Պաթոգեն – փոխանցման ուղիներ – սնունդ
• Սառեցված սնունդ
• Կենդանի սնունդ՝ միջատներ և վնասատուներ
• Չոր և մաքուր
• Պահեստի հատակ
• Տաքություն՝ ըստ օրվա անհրաժոշտության
Վարակի կանխարգելման մեթոդները
- Ախտահանում
- Ուշադրություն ջրավազաններում ձկների խտության
- Հիգենայի շարունակական ստուգում և վերահսկում
- Նորելուկ ձկների ձեռքբերումը վստահելի բուծման կենտրոններից
- Կարանտինացում և պատվաստում
Վարակի կանխարգելման մեթոդները – ախտահանում – ջրավազաններ
- üՁկնորսական ցանցերի ախտահանման տարաների բավական քանաքի ապահովում
- üառանձնացրած պարագաներ
- üՋրավազանի չոր պահելը
- üՆստվածքների և տիղմի հեռացում
- üՋրային մոլախոտերի հեռացում
- üԹթվածնի տատանման կանխարգելում
Վարակի կանխարգելման մեթոդները – ախտահանում – սարքավորումներ
- ü Սարքավորումների պատշաճ դասավորվածությունը
- üՑանցերի գործիքներ
- üՊարտավորել անձնակազմին հետևել հիգենական կանոններին
Վարակի կանխարգելման մեթոդները – Ուշադրություն ջրավազաններում ձկների խտության
• Սահմանափակ նպաստելի կենսապայմաննե
• Թթվածնի ծավալի նվազում
• Սահմանափակ թարմ ջուր
• NH3,CO2 գազերի նվաճում
• Ստրեսի դեմ դիմակայողություն
• Ախտահարման փուլերի արագ տարածում
• Նութափոխաանակության թափոններ
Վարակի կանխարգելման մեթոդները – Հիգենայի շարունակական ստուգում և վերահսկում
• Ջրի ֆիզակաքիմիական փոփոխությունների վերահսկում
• Ձկների արողջության վերահսկում
• Հիվանդությունների մոնիտորինգ
• Ջրավազանների հիգենայի գնահատման կանոնավոր պլանավորում
• Սատկած և կենդանի ձկներից նմուշառում
Վարակի կանխարգելման մեթոդները – Նորելուկ ձկների ձեռքբերումը վստահելի բուծման կենտրոններից
• Գնում վստահելի կենտրոններից
• Առողջության վկայագիր
• Համապատասխան փորձագետների կարծիքները և հավանությունները
Վարակի կանխարգելման մեթոդները – կարանտինացում
- Ձկի տեսակը, տարիքը և ձերքբերման աղբյուրը
- Ձկնաբուծարանի և կարանտինայի ջրերի տարանջատում
- օրյա սահմանված ժամկետ
- Ձկների պաշտպանումը արտաքին գործոններից
- Խուսափում հակաբիոտիների կիրառումից
- Տարանջատված փակ միջավայր
- Սարքավորումների պատշաճ ձևավորում և տեղադրում
- Ձեռքերի լվանցում, կոշիկների ախտահանում և հագստի շարունակ փոփոխում
- Ջրի ջերմաստիճանի բարձրացում և ձկների վերամշակում (նոր պայմանների նկատմամբ)
- Ստրեսի կանխարգելում
- Ձկների ցածր խտություն