آفت کش ها چه هستند و چه تاثیری بر آبزیان دارند؟

اینها شبیه به سموم عصبی عمل می کنند و سمیت زیاد تا فوق العاده ای( LC₅₀چهل و هشت ساعته کمتر از 1 میلی گرم در لیتر) برای ماهی دارند. فعلا استفاده از آنها به دلیل ساختمان شیمیایی و پایداریشان به دقت کنترل یا ممنوع شده است.
علایم درمانگاهی مسمومیت ماهیان به آفت کشهای ارگانو کلرین تولید شده بر مبنای هیدرو کلرورهای کربن شامل افزایش فعالیت و متعاقبا یک دوره طولانی فعالیت کم است. در این مسمومیتها هیچ تصویر پاتو آناتومیکی ویژه ای وجود ندارد. تغییرات دیستروفیک در کبد و کلیه ها ثبت شده اند.

مکانیزم اثر سمی آفت کشهای ارگانوفسفره بر ماهی شبیه حیوانات خونگرماست. در این فعالیت، برخی از آنزیم های هیدرولیتیک، به ویژه استیل کولین هیدرولاز، مهار می شوند. میزان مهار استیل کولین هیدرولاز مغزی در ماهی، بسته به نوع ترکیب ارگانو فسفر موثر، فرق می کند.
آفت کشهایی که بر پایه فنیتروتیون تولید شده اند، فعالیت آنزیم را به سطح 60% کاهش میدهند. آفت کشهای دیکلروفوسی و ایمیدانی موجب کاهش بیشتری شده و تنها 22% از فعالیت آنزیمی را باقی می گذارند. سمیت این ترکیبات برای ماهی نیز متغیر است.
براساس LC₅₀ های 48ساعته به دست آمده، این مواد سمیت متوسط تا خیلی زیادی (0.1 تا 100 میلی گرم در لیتر) در ماهی دارند. آزاد ماهیان نیز نسبت به آفت کشهای ارگانو فسفره بسیار حساس هستند.
علامت ویژه مسمومیت ماهی با این آفت کشها، تیره شدن سطح بدن در شروع فعالیتهای نا هماهنگ است. هنگامی که غلظت آفت کش زیاد باشد، تصویر پاتوآناتومیکی این گونه مسمومیت با ترشح قابل ملاحظه مخاط بر سطح بدن و آبششها، پرخونی شدید و خونریزیهای کوچک نقطه ای در آبششها مشخص می گردد. کک آبی نسبت به آفت کشهای ارگانوفسفره بسیار حساس است.
بر مبنای  LC₅₀ های 48 ساعته به دست آمده از این مواد، آنها را میتوان به عنوان فوق العاده سمی طبقه بندی کرد. ذکر این نکته جالب است کک آبی به غلظتهایی از تریکلوروفن و دی کلرفوس حساس است که به مقادیر قابل تشخیص با روش رنگ نگاری گازی مایع نزدیک هستند.
از این رو Daphnia magna را می توان به عنوان یک نشانگر حساس به آلودگی به آفت کشهای ارگانو فسفره قلمداد کرد.

این گونه ترکیبات نیز از فعالیت استیل کولین هیدرولاز جلوگیری می کنند. لیکن بر خلاف فعالیت سمی ترکیبات ارگانو فسفره، مهار فعالیت آنزیم پس از مسمومیت با کاربامات و تیوکاربامات به راحتی برگشت پذیر است.( مقادیر سمیت زای) این مواد در ماهی از کم تا بسیار زیاد LC₅₀ 48 ساعته در محدوده 10 تا 1000میلی گرم در لیتر متغییر است. تصاویر درمانگاهی و پاتو_آناتومیکی مسمومیت ماهی با این ترکیبات اختصاصی نیستند.

فنوکسی استیک اسید پایه تعدادی از این آفت کشهاست.2- متیل 4-کلروفنوکسی اسید(MCPA) نمونه اصلی این گروه است. بسیاری از فرآورده های MCPA سمیت کم تا متوسطی LC₅₀های 48ساعته در محدوده 10 تا 1000 میلی گرم در لیتر) برای ماهی دارند. غالبا خواب آلودگی رو به تزاید علامت مشخصه مسمومیت است. تصویر پاتو – آناتومیکی بارزی در مسمومیت ماهی با این علف کشها وجود ندارد.

آفت کشهای تولید شده بر مبنای اوره جایگزین سمیت کم تا زیادی (LC₅₀ های 48 ساعته در محدوده 1 تا 1000 میلی گرم در لیتر) برای ماهی دارند. علایم درمانگاهی مسمومیت اختصاصی نیست و مشتمل بر افزایش فعالیت، تنفس نا منظم، حرکات واماندگی طولانی مدت است. تصویر پاتو- آناتومیکی با افزایش میزان مخاط بر سطح تیره بدن، پرخونی آبششها و وجود مقادیر کمی مایع تراوش شده در حفره بدن ماهی مشخص می گردد.

آفت کشهای تریازینی سمیت متوسط تا زیادی (LC₅₀ های 48 ساعته در محدوده 1 تا 1000 میلی گرم در لیتر) برای ماهی دارند. نشانیهای درمانگاهی مسمومیت ماهی با این گونه مواد شیمیایی، عمدتا با خواب آلودگی پیش رونده مشخص می گردد. وجود مایع تراوش شده به درون حفره بدن و دستگاه گوارش یک علامت پاتو آناتومیکی ویژه، خصوصا در قزل آلای رنگین کمان است.
وجود تراوشها موجب تورم نمایان شکم می گردد. حتی در برخی موارد منجر به پارگی دیواره بدن قزل آلای رنگین کمان می گردد. در ماهی، آمیزه های علف کشهای دیازینی کمتر از ترکیبات تریازینی سمی هستند. بسیاری از ترکیبات دیازینی سمیت بسیار کم تا کمLC₅₀ های 48 ساعته در محدوده 1 تا 10000 میلی گرم در لیتر) برای ماهی دارند.
مراحل بی تحرکی ماهی مشخصه دوره درمانگاهی مسمومیت است. تصویر پاتو- آناتومیکی این ترکیبات اختصاصی نیست.

LC₅₀ های 48 ساعته این آفت کشها نشان می دهند که در رده موادی با سمیت زیاد (تا 10 میلی گرم در لیتر) تا فوق العاده سمی (کمتر از0.1 میلی گرم در لیتر) جای می گیرند. علایم درمانگاهی مسمومیت اختصاصی نیست و مشتمل بر اختلالات تنفسی است. مقدار کمی مایع تراویده در حفره بدن، چشمگیر ترین تغییر پاتو – آناتومیکی است.

در درجه اول شامل قارچ کشهای تولید شده از ترکیبات مس، جیوه و آلومینیوم هستند. در بسیاری موارد، سمیت آنها ماهی و علایم درمانگاهی و پاتو – آناتومیکی آنان، با موارد مسمومیت ماهیان با فلزات مورد نظر، مرتبط است.